POLSKIE ANIMACJE NA MIĘDZYNARODOWYCH FESTIWALACH – PODSUMOWANIE 2021 ROKU
Za nami kolejny rok w nowej, pandemicznej rzeczywistości, która w dużym stopniu zmieniła również środowisko filmowe. Wiele festiwali musiało przeorganizować swoją strukturę, przenieść wydarzenie na inny termin czy otworzyć na nowe formy działania, decydując się na edycję hybrydową lub całkowicie online. Sądząc po ilości pokazów i przeglądów całkiem nieźle się to wszystko udało i dzięki temu nowe polskie animacje mogły zdobyć uznanie międzynarodowych jurorów i trafić do ogromnej ilości widzów na całym świecie. Gdzie można było oglądać nasze filmy i jakie nagrody przywiozły ze swoich zagranicznych wojaży? Odpowiedzi na te pytania znajdziecie w naszym podsumowaniu. Zachęcamy do lektury!
Pandemia nas nie opuszcza, ale stosując się do zaleceń ekspertów i mimo licznych ograniczeń udało się zorganizować prawie 800 pokazów polskich animacji na ponad 200 międzynarodowych festiwalach, co oznacza, że po ubiegłorocznym spadku wiele imprez odbyło się ponownie. Ba, ilość polskich pokazów przerosła nawet tę z czasów przed pandemią. Ten wynik przełożył się również na imponującą ilość ponad 50 nagród i wyróżnień.
Prawdziwym festiwalowym fenomenem w minionym roku była krótkometrażowa animacja „Jestem tutaj” Julii Orlik. Film został zaprezentowany na ponad 40 festiwalach. Wielokrotnie zapraszano również animacje „Ja i moja gruba dupa” Yelyzavety Pysmak oraz „We Have One Heart” Katarzyny Warzechy. Oba filmy miały ponad 30 pokazów. Świetnie radziły sobie również „Własne śmieci” Darii Kopiec, „Świątynia ukwiału” Justyny Pazdan, „Zieleń” Karoliny Kajetanowicz, „Książę w cukierni” Katarzyny Agopsowicz czy „Księżyc” Tomasza Popakula.
Film Orlik okazał się być też najczęściej nagradzaną polską produkcją mijającego roku. Animacja otrzymała aż 20 nagród na najważniejszych międzynarodowych festiwalach. Świetnie w oczach jurorów i publiczności wypadła produkcja „Oby Ciebie nie nosiła ziemia” Rozalii Las zdobywając pięć statuetek, kolejno po cztery nagrody otrzymały filmy „We Have One Heart”, „Trzy skoki do szczęścia” Artura Hanaja i „Figury niemożliwe i inne historie I” Marty Pajek. Warte odnotowania są też sukcesy pełnometrażowej polsko-czesko-francusko-słowackiej animacji dla dzieci „Nawet myszy idą do nieba” Jan Bubeniček, Denisa Grimmova oraz „Zabij to i wyjedź z tego miasta” Mariusza Wilczyńskiego. Obie produkcje są zapraszane i nagradzane na najważniejszych festiwalach.
Styczeń to zwykle bardzo spokojny festiwalowo miesiąc, jednak odbyło się kilka festiwali, w tym również tych, na których prezentowano nasze filmy. Nagrodzono też polską animację. Srebrne Jajko, dla drugiego najlepszego filmu konkursu głównego serbskiego festiwalu Kustendorf wygrał "Deszcz" Piotra Milczarka. Z kolei w lutym pierwszą nagrodę w tym roku otrzymał animowany dokument „We Have One Heart”. Film Katarzyny Warzechy został wyróżniony na Międzynarodowym Festiwalu Filmów Krótkometrażowych Flickerfest w Australii.
Wraz z początkiem wiosny ożywiło się życie festiwalowe, co nie pozostało bez wpływu na nagrody dla polskich filmów. „Własne śmieci” otrzymało Specjalne Wyróżnienie podczas jednego z najważniejszych amerykańskich festiwali filmowych – South By South West w Austin, a „Jestem tutaj” swoją pierwszą ubiegłoroczną nagrodę podbijając serca publiczności austriackiego Tricky Women/Tricky Realities Festival, by zaraz potem przyjąć tytuł najlepszej krótkometrażowej produkcji studenckiej podczas tegorocznej edycji Kaboom Animation Festival i specjalne wyróżnienie na Stuttgart International Festival of Animated Film. Z kolei animacja Katarzyny Warzechy szturmem podbiła amerykański Aspen Shortfest. Film otrzymał Nagrodę Jury oraz Nagrodę Ellen, która upamiętnia postać założycielki festiwalu.
W trakcie odbywającej się w kwietniu 39. edycji Bergamo Film Meeting prezentowana była retrospektywa jednej z najbardziej oryginalnych polskich animatorek, Izabeli Plucińskiej. W programie znalazło się aż 14 filmów reżyserki.
Wraz z nadejściem letnich miesięcy rozmnożyły się też festiwale filmowe i przybyło nagród dla polskich filmowców. Kolejne trzy statuetki do swojej kolekcji mogła dołożyć Julia Orlik. Krótkometrażowy film Natalii Durszewicz miał swoją premierę w Cannes. „Bestie wokół nas” zostały zaproszone do sekcji konkursowej Cinefondation. Animację „Zabij to i wyjedź z tego miasta” Mariusza Wilczyńskiego nominowano do Orłów aż ośmiokrotnie, by finalnie produkcja otrzymał statuetki za najlepszy dźwięk, muzykę, scenariusz i tę najważniejszą dla najlepszego filmu. Na Krakowskim Festiwalu Filmowym nagrodę Stowarzyszenia Filmowców Polskich za montaż otrzymał Zbigniew Czapla za film „On Time”, Srebrny Lajkonik dla animacji otrzymało „Psie pole” autorstwa Michaliny Musialik.
W lipcu zachwyt nad „Jestem tutaj” wcale nie przygasł. Film został podwójnie nagrodzony podczas Paris International Animation Film Festival. Jury docenili reżyserię, widzowie przyznali swoją nagrodę. Kilka dni później produkcja otrzymała specjalne wyróżnienie od jurorów rosyjskiego Insomnia International Open-Air Animation Film Festival. Polskie filmy nagrodzono też na Animatorze. W konkursach międzynarodowych doceniono „Księcia w cukierni” Katarzyny Agopsowicz i pełnometrażowe “Zabij to i wyjedź z tego miasta” Mariusza Wilczyńskiego. Warto też przypomnieć o sukcesie polskiego projektu animowanego „Rajskie Ptaki” autorstwa Tomka Duckiego, który otrzymał nagrodę NEF Animation Prize za najlepszy pitching na Międzynarodowym Festiwalu Filmów Animowanych w Annecy.
Ostatniego miesiąca wakacji zrobiło się już naprawdę gorąco. „Der Blaue Ritter” Marcina Giżyckiego została doceniona podczas Experimental Film Festival Barcelona, animacja Rozalii Las została doceniona na włoskim Animaphix International Animated Film Festival, a „Zabij to i wyjedź z tego miasta” Mariusza Wilczyńskiego oraz „We have one heart” Katarzyny Warzechy opuścili kosowski Anibar International Animation Festival z nagrodami, animowany dokument spotkał się również z uznaniem wiedeńskiej publiczności uczestniczącej w festiwalu dotdotdot. Dwie nagrody w sierpniu zgarnął też Tomek Ducki za swoje „Plantarium”. Film został uhonorowany nagrodą Golden Unicorn dla najlepszej krótkometrażowe animacji na austriackim Alpinale Short Film Festival oraz statuetkę od jury studenckiego na węgierskim Kecskemét Animation Film Festival. Kolejne dwie nagrody otrzymała też Julia Orlik. Tym razem animacja została doceniona na Cyprze. Jury Countryside Animafest postanowili uhonorować film specjalnym wyróżnieniem, a chwilę później uhonorowana nagrodą CILECT przyznawaną krótkometrażowym produkcjom ze szkół filmowych.
We wrześniu nie nastąpił koniec statuetek dla animacji Julii Orlik. Tym razem film otrzymał pierwszą nagrodę w konkursie międzynarodowym na francuskim Festival International du Court Métrage de Lille. Film Yelyzavety Pysmak został uznany najlepszą międzynarodową animacją, a polska koprodukcja „Nawet myszy idą do nieba” wyróżniona podczas ubiegłorocznej edycji Zlín Film Festival. Selekcjonerzy nie zapomnieli też o wielokrotnie nagradzanym w 2020 roku „Story”. Animacja Joli Bańkowskiej został doceniony podczas rumuńskiego festiwalu ABIFF.
Aż trzy polskie filmy zostały docenione podczas tegorocznej edycji festiwalu Stoptrik. Nagrody otrzymały animacje „Jestem tutaj” Julii Orlik, „Własne śmieci” Darii Kopiec oraz kolektywny „#sprzeciwpolek”. Bardzo dobrze wystartowała animacja „Zieleń” Karoliny Kajetanowicz. Produkcja najpierw została zaproszona do konkursu filmów krótkometrażowych prestiżowego AFI FEST organizowanego przez American Film Institute w Los Angeles, a zaraz potem otrzymała specjalne wyróżnienie dla najlepszej studenckiej produkcji podczas rumuńskiego Anim’est. Podobnie dobre przyjęcie spotkało nowy film Marty Pajek, który otrzymał specjalne wyróżnienie na serbskim European Animated Film Festival BALKANIMA. „Oby Ciebie nie nosiła ziemia” Rozalii Las została uznana najlepszą studencką animacją 13. edycji SENE Film, Music & Arts Festival.
Późna jesień była równie owocna co lato. Pełnometrażowy animowany film familijny „Nawet myszy idą do nieba” otrzymał nominację do Europejskich Nagród Filmowych, a kilka tygodni później uhonorowano go specjalnym wyróżnieniem na Tallinn Black Nights Film Festival. Specjalne wyróżnienia otrzymały też inne polskie animacje. „Roz-poznanie” Przemysława Świdy i po raz kolejny film Julii Orlik. Tak hojni byli jurorzy włoskiego Piccolo Festival Animazione. Dla odmiany najlepszą krótkometrażową animacją festiwalu Dok.Leipzig została ostatnia część wielokrotnie nagradzanej trylogii Marty Pajek. „Figury niemożliwe i inne historie I”. Dobre wieści przyszły też z Hiszpanii. Animacja „Okruszki życia” Katarzyny Miechowicz otrzymała Mikeldi Award podczas tegorocznej edycji hiszpańskiego ZINEBI-International Festival of Documentary and Short Film of Bilbao. Oczywiście nagroda we Włoszech, to nie jedyna listopadowa zdobycz Julii Orlik. Tytuł najlepszej animacji VGIK International Student Festival oraz wyróżnienie na argentyńskim Bit Bang Festival trafiły do „Jestem tutaj”.
W grudniu znakomite wieści przybyły ze Słowenii. „Figury niemożliwe i inne historie I” Marty Pajek otrzymały Grand Prix, a „Księżyc” Tomka Popakula specjalne wyróżnienie na zakończonym właśnie Międzynarodowym Festiwalu Filmów Animowanych Animateka. W Izraelu „Fala” Marcina Giżyckiego została uznany najlepszą animacją festiwalu Near Nazareth. W drugiej połowie miesiąca dowiedzieliśmy się też, że projekt „Już mnie nie ma” Nawojki Wierzbowskiej zakwalifikował się do programu Euro Connection.
Polska obecność na festiwalach, to nie tylko animacje w programie. Nasza reprezentacja była obecna na wydarzeniach branżowych, mimo obostrzeń i przeniesienia targów do sieci nie zabrakło nas na Clermont Ferrand. W skład wirtualnej delegacji Polish Shorts, koordynowanej przez Krakowską Fundację Filmową, weszli przedstawiciele Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej, Szkoły Filmowej w Łodzi, Szkoły Filmowej im. Krzysztofa Kieślowskiego Uniwersytetu Śląskiego, Warszawskiej Szkoły Filmowej, Studia Munka – SFP, New Europe Film Sales, KFF Sales & Promotion, Krakowskiego Festiwalu Filmowego, festiwalu Short Waves, Krakowskiego Centrum Animacji i Krakow Film Commission. Zainteresowani goście akredytowani na festiwalu mieli okazję lepiej zapoznać się z działalnością wszystkich powyższych organizacji w trakcie prezentacji Meet the Polish Shorts Delegation.
Jak co roku w ramach ubiegłorocznej edycji KFF Industry (tym razem ponownie online) odbyły się trzy sesje pitchingowe: Animated in Poland – dla polskich projektów animowanych. W ramach wydarzenia przyznano 3 nagrody ufundowane przez partnerów – Studio Sound Mind, Fixafilm i Crew United. Pierwsze wyróżnienie ufundował partner KFF Industry studio Sound Mind – studio postprodukcji dźwięku, założone przez Michała Fojcika – uznanego reżysera dźwięku, członka stowarzyszenia Motion Picture Sound Editors (MPSE), odpowiedzialnego za brzmienie takich filmów jak: „Bogowie”, „Czerwony Pająk”, „Sztuka Kochania”, czy „Ukryta Gra”
Wydarzenia organizowane lub współorganizowane przez KFF odbyły się dzięki wsparciu: Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej, a także partnerów zagranicznych – Clermont-Ferrand ISFF.
LISTA NAGRÓD DLA POLSKICH KRÓTKOMETRAŻOWYCH FILMÓW ANIMOWANYCH W 2021 ROKU*
Der Blaue Reiter, reż. Marcin Giżycki
Experimental Film Festival Barcelona, Hiszpania - Special Mention
Super Short Film Festival Barcelona, Hiszpania - Best Experimental Animation
Deszcz, reż. Piotr Milczarek
Kustendorf Film and Music Festival 2021, Serbia – Silver Egg
Fala, reż. Marcin Giżycki
Near Nazareth Festival, 2021, Izrael - Best Animation
Figury niemożliwe I inne historie I, reż. Marta Pajek
18th European Animated Film Festival BALKANIMA 2021, Serbia - Special Mention)
64th International Festival for Documentary and Animated Film – DOK Leipzig, 2021 - Golden Dove
18. International Animated Film Festival Animateka, 2021, Słowenia - Grand Prix
PIAFF- Paris International Animation Film Festival, 2022, Francja - Award of the Vision
Ja i moja gruba dupa, reż. Yelyzaveta Pysmak
61. Zlin Film Festival, Czechy - Jury Award in the Animation Category
Jestem tutaj, reż. Julia Orlik
Tricky Women/Tricky Realities Animation Festival 2021, Austria - (Sabine & Nicolai Sawczynski Audience Award
Kaboom Animation Festival, Holandia - Best Student Short
28th Stuttgart International Festival of Animated Film, Niemcy - Special Mention
International Short Film Week Regensburg, Niemcy - Special Mention
World Festival of Animated Film - Animafest Zagreb 2021, Chorwacja - Dušan Vukotić Award for the best student film
Anifilm - International Festival of Animated Film 2021, Czechy - Best Student Film
13th PIAFF Paris International Animation Film Festival, Francja - Award for Best Directing, Audience Award
8th Insomnia International Open-Air Animation Film Festival, Rosja - Special Distinction of the Jury
21st Lille International Short Film Festival, Francja - First Prize
11th StopTrik International Film Festival, Słowenia - Students Jury Award
41st VGIK International Student Festival, 2021, Rosja - Best Animation
14th Piccolo Festival Animazione, 2021, Włochy - Menzione Speciale
Slamdance FIlm Festival 2022, USA - Grand Jury Winner
Książę w cukierni, reż. Katarzyna Agopsowicz
14th International Animated Film Festival Animator, Polska - 3rd Prize (Bronze Pegasus)
Etiuda&Anima, 2021, Polska - Special Mention
Księżyc, reż. Tomasz Popakul
18. International Animated Film Festival Animateka, 2021, Słowenia - Special Mention
Oby Ciebie nie nosiła ziemia, reż. Rozalia Las
18th IN THE PALACE International Short Film Festival, Bułgaria - Best Student Animation
Animaphix International Animated Film Festival, Włochy - Renato Guttuso Award, Best Animated Painting Short Film
SHIFT Film Festival, 2021, Holandia - Special Jury Prize
13th Annual SENE Film, Music & Arts Festival, 2021, USA - Best Student Animated Film
Obyś nie musiała tutaj wrócić, reż. Anastazja Naumenko
REX Animation Film Festival, Szwecja, 2021 - Audience Award
Okruszki życia, reż. Katarzyna Miechowicz
63rd ZINEBI-International Festival of Documentary and Short Film of Bilbao, Hiszpania -Mikeldi Award For Best Animation Short Film
On Time, reż. Zbigniew Czapla
61st Krakow Film Festival, 2021, Polska, 2021 – Nagroda SFP za montaż
Papa, reż. Maryia Yakimovich
Northern Lights Nordic-Baltic Film Festival, Białoruś - Grand Prix
Plantarium, reż. Tomasz Ducki
36. ALPINALE Kurzfilmfestival | Short Film Festival, Austria - Golden Unicorn
Kecskemét Animation Film Festival, 2021, Węgry - Student Jury Award
Psie pole, reż. Michalina Musialik
61st Krakow Film Festival, 2021, Polska - Silver Hobby-Horses
Roz-poznanie, reż. Przemysław Świda
14th Piccolo Festival Animazione, 2021, Włochy - Menzione Speciale
Story, reż. Jola Bańkowska
ABIFF - Animation Bucharest International Film Festival, Rumunia - ABIFF Trophy
Świątynia ukwiału, rez. Justyna Pazdan
Tatsuno International Film Festival, Tatsuno, Japonia - Special Jury Award Experimental Short Film
Flipbook Film Festival, Skopje, Macedonia - Special Mention in Student Competition
PIAFF, Paris International Animation Film Festival, Francja, 2021 - Coup de Cœur Award
Trzy skoki do szczęścia, reż. Artur Hanaj
International Student Animation Film Festival Animafantasia, Rumunia - II prize winner in stop-motion category
Spark Animation, Kanada – Special Mention: Special Mention, Stop-Motion, Student Short
4. Berlin International Art Film Festival, Niemcy - Best animation
ANIMAFILM International Animation Festival, Azerbejdżan - Best Short Student Animated Film
We Have One Heart, reż. Katarzyna Warzecha
Flickerfest 30th International Short Film Festival, Australia - Special Mention for Documentary
Aspen ShortFest 2021, USA - Jury Award in the Documentary category, Ellen Jury Award
12th Anibar International Animation Festival, Kosowo - Special Mention
Własne śmieci, reż. Daria Kopiec
2021 SXSW Online Film Festival, USA - Animated Shorts Special Jury Recognition for Storytelling
11th StopTrik International Film Festival, Słowenia - Special Mention from Vassilis Kroustallis
Zieleń, reż. Karolina Kajetanowicz
16th Anim'est, 2021, Rumunia - Special Mention for a Student film
13th Paris International Animation Film Festival, Francja, 2021 - Atmosphere Award in Student Competition
*dane zgromadzone na podstawie informacji otrzymywanych od producentów, filmowców i festiwali przez Polish Animations. Jeśli wiecie Państwo o nagrodach zagranicznych dla polskich animacji, które nie znalazły się w tym zestawieniu, prosimy o nadsyłanie takich informacji do redakcji portalu: info@polishanimations.pl